19 Eylül 2023 – Toplumsal değişim ve gelişimin öncüsü olma hedefiyle faaliyet gösteren Türkiye Vodafone Vakfı’nın kadınların şiddetten korunmasına destek olmak üzere 9 yıl önce hayata geçirdiği Kırmızı Işık uygulaması, aldığı ödüllere bir yenisini daha ekledi. Kadınların şiddete maruz kaldığı anlarda kolluk kuvvetleri ya da yakınlarına kolaylıkla haber verebilmesini sağlayan uygulama için Kalita Araştırma işbirliğiyle gerçekleştirilen Kırmızı Işık Sohbet Robotu Kalitatif Araştırması, Türkiye Araştırmacılar Derneği’nin (TÜAD) bu yıl 11’incisini düzenlediği Baykuş Ödülleri’nde “Sosyal Baykuş” kategorisinde Altın ödül aldı. Kırmızı Işık, bugüne kadar toplam 378 bin kez indirildi ve aylık ortalama 1.000 aktif kullanıcı sayısına ulaştı. 

Ödülü değerlendiren Türkiye Vodafone Vakfı Başkanı Hasan Süel, şunları söyledi:

“Kadına yönelik şiddet tüm dünyada önemli bir sorun. Dünya Bankası, kadına yönelik şiddeti, her 3 kadından birini hayatları boyunca etkileyen küresel bir salgın olarak nitelendiriyor. Ağır bir insan hakkı ihlali ve ciddi bir toplumsal sorun olan kadına yönelik şiddetle mücadelenin teknolojinin gücünü kullanarak daha etkin yapılabileceğine inanıyoruz. Bu inançla geliştirdiğimiz Kırmızı Işık uygulamasıyla, kadınların şiddete maruz kaldığı anlarda kolluk kuvvetleri ya da yakınlarına kolaylıkla haber verebilmesini sağlıyoruz. Bu uygulamayla, mağdura yönelik ilk yardımı daha hızlı ve kolay ulaştırmayı ve bu sayede önleyici bir etki yaratmayı hedefliyoruz. Uygulamamız bugüne kadar 378 bin kez indirildi. Uygulamamız için gerçekleştirdiğimiz kalitatif araştırmanın Baykuş Ödülleri’nde Altın ödüle layık görülmesinden mutluluk duyduk. Türkiye Vodafone Vakfı olarak, kadına şiddetle mücadelemizi sürdüreceğiz.” 

Acil numaralar tek tuşla aranabiliyor 

Kırmızı Işık uygulamasında acil durumlarda ulaşılması istenen 3 kişi tek tuşla kaydedilebiliyor. Şiddete maruz kalan kadınlar, tek tuş ile yakınlarına telefonla erişebiliyor ve tehlikede bulunduğunu bildiren ve nerede olduğu bilgisini içeren acil SMS gönderebiliyor. Uygulamayla, Alo 183, 155 Polis İmdat, 156 Jandarma ve Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı acil numaraları tek tuşla aranabiliyor. Ayrıca, en yakın Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri’nin adresleri ve telefonları harita üzerinden bulunabiliyor. Kadınlar, şiddete maruz kalındığında neler yapılabileceği ile ilgili bilgilere de erişebiliyor. Ek olarak, uygulamanın kendine özgü gizlilik özellikleri (logo değiştirme, Siri üzerinden önceden belirlenen rastgele bir kelimenin söylenmesi ile acil SMS’in otomatik olarak gönderilmesi, vb.) sayesinde uygulamayı telefonlarında kendilerine şiddet uygulayan kişiden kolaylıkla saklayabiliyor. Android kullanıcıları acil SMS ve acil arama fonksiyonlarını telefonlarının anasayfalarına pinleyebiliyor. Böylece, ihtiyaç duyduklarında tek tuşla bu fonksiyonlara erişebiliyorlar. 

Görme engelli kadınlar da kullanabiliyor

Kırmızı Işık uygulamasını görme engelliler de kullanabiliyor. Kırmızı Işık’ın fonksiyonlarına iOS kullanıcıları için Voice Over, Android kullanıcıları için Talk Back erişilebilirlik seçeneği eklendi. Bu eklenti sayesinde, dokunmayla seçilen öge okunarak görme engelli kadınlara sesli geribildirim sağlanabiliyor. Diğer yandan, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği videolarının eklendiği uygulamada yer alan Şiddet Farkındalık Testi ile kullanıcılar testi tamamlayarak şiddet türleri hakkında bilgi sahibi oluyor. Uygulamada yer alan dijital asistan “Işık” ile kadınlar şiddet hakkında merak ettikleri soruların cevaplarına ulaşabiliyor. Uygulamada Türkçe, İngilizce ve Arapça dil seçenekleri bulunuyor.

18-45 yaş arası kadınlarla görüşüldü

“Sosyal Baykuş” ödülü, toplum sorunlarını en iyi anlayan ve tanımlayan sosyal araştırma projelerine veriliyor. Bu kategoride değerlendirilen araştırmaların kapsamının toplumsal anlamda bir fayda ve hizmet sağlaması bekleniyor. “Sosyal Baykuş” kategorisinde bu yıl Altın ödül alan Kırmızı Işık Sohbet Robotu Kalitatif Araştırması için 18-45 yaş grubunda, kendisi şiddetin bir türüne maruz kalmış (siber şiddet, akran zorbalığı, cinsel, psikolojik, fiziksel şiddet) kadınlar; şiddete maruz kalmış kadın danışanları olan psikologlar ve kadın müvekkili olan avukatlar ile görüşüldü. Çalışmaya İstanbul, Ankara, İzmir, Tekirdağ ve Isparta’dan katılım sağlandı. Proje görüşmeleri, 7-14 Haziran 2022 tarihlerinde Kalita Araştırma Şirketi tarafından çevrimiçi grup tartışmaları ve bire bir görüşmeler yöntemiyle gerçekleştirildi.