Türk kadınına Seçme ve Seçilme Hakkı’nın verildiği tarih olan 5 Aralık 1934 gününden yola çıkarak kutlanmaya başlanan 5 Aralık Kadın Hakları Günü sebebiyle kadın başkanlardan kutlama mesajlarının yanında seçimlerde kadın aday vurgusu da geldi. Yerel seçimin yaklaştığı ve aday belirleme döneminin içinde bulunduğumuz bu süreçte kadın adayların artırılması gerektiğini ifade eden başkanlar, kadın cinayetlerine varan kadın ayrımcılığı ile mücadelenin yolunun kadınların kamusal alanda daha çok görev almasından geçtiğinde birleştiler.
İşte başkanların 5 Aralık Kadın Hakları Günü mesajları:
BASİFED Yönetim Kurulu Başkanı Seda Kaya Ösen:
Kadınlar daha ön plana çıkmalı
5 Aralık Kadın Hakları Günü özü itibariyle kutlanacak bir gün olmasına rağmen ülkemizdeki kadınların durumunu düşününce “farkındalık günü” olarak değerlendirmek sanırım daha doğru olacaktır. Kutlanacak bir gün dedim çünkü 5 Aralık 1934’te Atatürk, bir kez daha tüm dünyaya örnek olacak bir karara öncülük ederek kadınlarımıza seçme ve seçilme hakkı verdi. Dünyanın ilerisinde bir öngörüyle verilen bu hak, kutlanmayı elbette hak ediyor. Lakin özellikle son yıllarda kadınlara yönelik yürütülen sistematik şiddet, taciz, tecavüz ve kadını değersizleştirmeye yönelik tutumlara karşı bu günü kutlamaktan ziyade mücadele günü olarak kabul etmek sanırım daha doğru olacaktır.
Atatürk eliyle Seçim Kanunu’nda yapılan değişiklik ile bundan tam 84 yıl önce kadınlar en demokratik haklarına kavuştular. Kadınların ilk kez oy kullandığı ve aday olabildiği TBMM 5. dönem seçimleri 8 Şubat 1935’te yapıldı. 18 kadın temsiliyle kadınlar TBMM'deki tüm milletvekillerinin (400) yüzde 4,5'ini oluşturdular ve altını çizmek isterim ki Türkiye bu oranla, o dönemde dünyanın kadın temsil oranında ikinci ülkesiydi. Bugün ise Türkiye, 2018 seçimleri sonrası yüzde 17,1 olan kadın temsil oranı ile 194 ülke arasından 118. sırada. Bu oranı yükseltmek, kadına yönelik ayrımcı ve cinsiyetçi tutumu kıracak bir tavır olacaktır. Bu anlamda seçimlere giderken kadınların daha ön plana çıktığı, davet beklemek yerine talep eden kadınları daha çok gördüğümüz bir seçim döneminin kapısı aralanır diye umuyorum.
İZİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Huriye Serter:
Kadınlar güzel söz değil icraat bekliyor
Öncelikle 5 Aralık Kadın Hakları Günü tüm kadınlarımıza kutlu olsun. Cumhuriyet’e ve önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’e, tüm dünyaya örnek olacak şekilde, “kadın vardır” anlamına gelen seçme ve seçilme hakkını tanıması sebebiyle tekrar minnet ve şükranlarımızı sunuyorum.
1934 yılına gelene kadar kademe kademe verilen haklara bakarsak başlangıcın yerel seçimler olduğunu da görürüz. 1930 yılından itibaren çıkarılan bir dizi yasa ile önce Belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclislerine seçilme hakkı tanınan kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakları, 5 Aralık 1934'de Anayasa ve Seçim Kanunu'nda yapılan yasa değişikliği ile tanındı. Kadınların belediye seçimlerinde seçme ve aday olma hakkı ise 3 Nisan 1930’da Belediye Kanunu’nun kabul edilmesiyle tanındı.
1934 yılında ise kanun değişikliği ile Anayasanın 10. ve 11. Maddeleri değiştirilerek her kadına 22 yaşında seçme, 30 yaşında seçilme hakkı verildi.
Bugün yine bir yerel seçim arifesindeyiz. Ancak kadınlarımızın bugün içinde bulunduğu duruma baktığımızda, istismar, cinsiyet ayrımcılığı, kadın cinayetleri ile boğuşan bir ülke durumundayız. Kadınlara yönelik bu yaralayıcı tutumla mücadele etmenin yolu ise kamusal yaşamda kadının daha fazla bulunmasıyla olacaktır. Sadece iş yaşamında değil siyasette de kadın artık daha fazla ön plana çıkmalı. Yerel seçimlerde aday belirleme sürecinin yaşandığı şu günlerde kadınlar daha fazla öne çıkmalı ve hem kendileri hem de tüm kadınlar adına 84 yıl önce Atatürk’ün bizlere vermiş olduğu haklarımızı savunma adına mücadele etmelidirler. Buradan tüm partilerin liderlerine de sesleniyorum, Türkiye’deki kadınların düşürüldüğü durumdan rahatsız olduğunu her fırsatta deklare eden parti liderlerinden ve yetkili organlarından bu yerel seçimlerde daha fazla kadına yol açmalarını talep ediyorum. Artık kadınlar güzel söz değil icraat bekliyor. İZİKAD olarak yerel seçimlerde kadın adaylara her tür desteği vereceğimizin sözünü de buradan vermiş olalım.