CHP İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, kiraz sektörünün ve üreticilerinin yaşadığı sıkıntıları Meclis gündemine taşıdı.


Kiraz sektöründe uzun vadeli ve sürdürülebilir stratejiler geliştirilmesi adına Meclis Başkanlığına araştırma önergesi sunan Sındır; salgın döneminde ihracatçıların yaşayabileceği sıkıntıları, ihracatçıların maliyetlerinin azaltılması için alınan önlemleri Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a, üreticilerin ürünlerini daha rahat pazarlayabilmeleri ve üretimde sürekliliğin sağlanması için alınan tedbirleri de Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye verdiği soru önergeriyle sordu.


UZUN VADELİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR STRATEJİLER GEREKİYOR
Kiraz sektörü ve üreticileri için hem araştırma önergesi hem de soru önergeleri veren Sındır, “kuzey yarım kürede kirazın ilk yetiştiği yer Türkiye. Türkiye, 800 bin tondan fazla kiraz üretimi ile de dünyada birinci sırada. Fakat dünya kiraz ticaretinde ise jeopolitik açıdan avantajlı olmamıza rağmen, Şili ve ABD’nin ardından üçüncü sırada yer alıyoruz. İhracatta birinci sırada yer alan Şili, ülkemiz kiraz üretiminin ancak dörtte biri kadar üretim yapmakta. Şili ihracattan 1 milyar dolara yakın ihracat geliri elde etmekte. Bu rakam ülkemizin kiraz ihracatından elde ettiği gelirin 6 katından fazla. Doğru politikalarla kiraz piyasasında dünya lideri olabiliriz. Dünya yaş meyve sebze ticaretinde söz sahibi olabilmek, uzun vadeli ve sürdürülebilir stratejiler geliştirmek ile mümkündür. Bu stratejilerin hayata geçebilmesi için Türkiye markası ile ilgili çalışmalar yapılması, ihracat desteklerinin sağlanması ve akılcı devlet politikaları uygulanması gerekmekte” dedi.


“TÜM SİYASİ PARTİLERİ DESTEĞE ÇAĞIRIYORUZ”
Dünyada yaşanan pandemi nedeniyle yaklaşan kiraz hasat sezonunda birçok sorunla karşılaşılacağı uyarısında bulunan Sındır, “Çiftçilerimizin pandemi nedeniyle kirazın iç pazara ve ihracata yönelik satışının gerçekleşmeyeceği korkusu yersiz değildir. Pandemi döneminde var olan pazarlarımızı kaybetmemek ve kriz dönemini fırsata çevirerek yeni pazarlara giriş yapmak için ivedilikle adım atılmalı. Bu çerçevede; hasatta yaşanacak işçilik problemleri, girdi maliyetlerindeki artış, alım merkezlerinin oluşturulmasında karşılaşılacak sorunlar, lojistik sektörüne ilişkin alınacak kolaylaştırıcı destekler, ülkelerin yaş meyve sebze ticaretini sınırlayıcı anlaşmalarda çıkacak birçok probleme dair devletin alması gereken önlemler için çözüm önerilerinin belirlenmesi amacıyla verdiğimiz araştırma önergemize tüm siyasi partilerin desteğini bekliyoruz” dedi.


“GİRDİLERİN YÜKSEK FİYATLARI ÇİFTÇİMİZİN BELİNİ BÜKÜYOR”
Sındır sözlerini şöyle sonlandırdı: “Hasat döneminde mevsimlik tarım işçilerinin gelişi ve yeterli sayıda olmaması, barınma problemleri, konaklama alanlarında hastalık bulaşma riski, hasat sırasında sosyal mesafenin korunması, maske ve dezenfektan ihtiyacı gibi sebeplerden dolayı maliyetlerde yaşanacak artışa karşı ön almak devletin temel görevlerindendir. Son 10 yılda her yıl artan kiraz üretimimizi korumak ve ihracat rakamlarımızı yukarılara taşımak ancak yaşanabilecek sorunlara önlem almakla mümkün. Üretimde devamlılık sağlanabilmesi için üretimde kullanılan ilaç, gübre, mazot ve elektrik gibi girdilerin yüksek fiyatları çiftçimizin belini büküyor. Bu kanayan yaraya artık bir son verilmeli. Kiraz sektörünün tüccara teslim olan bir üretim anlayışından kurtarılmalı. Kooperatifleşmenin ve kooperatiflerin desteklenmesi ve üreticinin örgütlü bir yapıda güçlendirilmesi için adım atılmalı.”


Sındır, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a yanıtlaması istemiyle TBMM’ye verdiği önergede şu soruları yöneltti:
1)Başta kiraz olmak üzere yaş meyve sebze ticareti yaptığımız ülkeler ile pandemi dönemi ve sonrası için ticaretin devamlılığına yönelik protokolleri gözden geçirmek ve kuralların esnetilmesi ile ilgili ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
2)Uzakdoğu pazarına yönelik geçmişte adımları atılmış ihracatımızla ilgili güncellemeleri yapmayı, yeni protokoller hazırlamayı, ihracatçılarımızı bilgilendirmeyi ve onların taleplerini karşılayacak görüşmelere başlamayı düşünüyor musunuz?
3)İhracatçıların maliyetlerinin azalması, ürünlerini daha rahat pazarlayabilmeleri, kiraz ihracatının önünü açmak için güncel petrol fiyatları da dikkate alındığında, Türk Hava Yolları’ndan uçak kargo bedellerinde indirime gidilmesiyle ilgili görüşmeleriniz var mı? Bu konuyla ilgili bir sonuç aldınız mı?
4)Planlanan yaş meyve sebze ihracatı lojistiği ve uçakların revize edilmesi konusunda yapılması gerekenlerle ilgili Türk Hava Yolları ile ortak yürüttüğünüz yeni çalışmalarınız var mı?
5)Pandemi sürecinde kiraz ihracatımızın en fazla olduğu Avrupa Birliği ülkeleri ve Rusya ile bir sorun yaşayacağımızı öngörüyor musunuz? Olumlu ya da olumsuz senaryolara yönelik hazırladığınız bir eylem planınız var mı?
6)Diğer ihracatçı ülkelere yaş meyve sebze ticareti için belirlenen esnek kuralların ülkemize de uygulanmasını sağlamak için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
7)Pandemi döneminde sıkıntıya düşen ihracatçılara pazarlara ulaşma konusunda ve maddi anlamda destek olmayı düşünüyor musunuz?
8)İhracatçılara yönelik Eximbank aracılığıyla yapmayı düşündüğünüz kolaylıklar nelerdir?
9)İhracatçımızın tüm dünyada yaşanan bu kriz dönemini fırsata çevirebilmesi için yeni pazarlarla ilgili yasal mevzuatları güncelleme ve ihracatımız olmayan ülkeler ile görüşmeleri ivedilikle yapma planınız var mı?
10)Pandemi dönemi gösterdi ki; tarım ve gıda ticareti ülkemiz ve dünya için çok önemli. Bu konuda geleceğe yönelik atılması gereken adımlarla ilgili yeni vizyonuz nedir?
11)Tarımda ticaretin daha da güçlenmesi için üretici örgütlerinin ve kooperatiflerin önemini, pandemi süreci bize göstermiştir. Bu anlamda daha güçlü üretici örgütleri, ticarette daha çok söz sahibi kooperatifler ve ihracatı kendi yapan üreticilerin olduğu bir Türkiye için ne gibi adımlar atacaksınız?
 
Sındır, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye ise yanıtlaması istemiyle TBMM’ye verdiği önergede şu soruları yöneltti:
1)Mevsimlik tarım işçilerinin yaşadıkları bölgelerden, çalışacakları kiraz hasat bölgelerine transferleri sırasında ne gibi önlemler almayı düşünüyorsunuz? Alınacak önlemlerin denetimini kimler ve hangi sıklıkla yapacaktır?
2)Hastalığın yayılmaması için mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ve konaklama alanlarında sosyal mesafe, hijyen gibi kuralların uygulanması ile ilgili hangi çalışmalar yapılmaktadır? Bu çalışmaları kim yürütmektedir?
3)3 Nisan 2020 tarihli İçişleri Bakanlığının Mevsimlik Tarım İşçileri ve Hayvancılık Faaliyeti ile İlgili Genelgesi’nde öngörülen düzenlemeler doğru ve yeterli bir şekilde uygulanıyor mu?
4)İl ve ilçeler arası seyahat ederek bulundukları bölgeden hasat yapılacak bölgeye gelen gündelik taşımalı tarım işçilerinin hasat bölgelerine ulaşımında sıkıntılar yaşanmaması için hangi önlemler alınmıştır? Alınan bu önlemler yeterli midir?
5)Mevsimlik tarım işçilerinin konaklama alanlarının altyapısının sağlanması ve diğer ihtiyaçlarının karşılanması, günlük taşımalı tarım işçilerinin hasat bölgelerine ulaşması ile ilgili yerel yönetimler ile işbirliği yapmayı düşünüyor musunuz?
6)Pandemi döneminde mevsimlik tarım işçileri için çalışma ve dinleme esnasında sosyal izolasyon şartlarıyla ilgili eğitim planınız var mı? Sağlık Bakanlığı ile bu konuda ortak bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz?
7)Mevsimlik tarım işçileri arasında hastalığın yayılmaması için maske, dezenfektan gibi ihtiyaçların karşılanması ve dağıtımı için bir yol haritanız bulunuyor mu? Sağlık Bakanlığından tarım işçileri için düzenli sağlık kontrolü talebiniz olacak mı? Tarım işçilerinin yoğun bulunduğu bölgelerde acil müdahale için Sağlık Bakanlığı’ndan bir eylem planı talebiniz oldu mu?
8)İç pazar ve ihracat için, kiraz alım merkezleri ve hallerin pandemi koşullarına uygun hale getirilmesi, gerekli analiz ve kontrollerin hızlı bir şekilde yapılabilmesi için alacağınız tedbirler nelerdir?
9)Üreticilerin daha fazla gelir elde edebilmesi ve kirazlarını daha kolay satabilmeleri için kiraz ihracatının önünü açmak adına Türk Hava Yolları’ndan uçak kargo bedellerinde indirime gidilmesiyle ilgili bir talebiniz olacak mı?
10)2019 yılından kalan desteklemeleri üreticiye ne zaman vereceksiniz? 2020 yılına ait desteklerin en az yarısına yakın kısmını pandemi süreci boyunca ödemeyi düşünüyor musunuz?  Pandemi süresince tarımsal kredileri faizsiz erteleme ve yeni kredi imkanları sağlamak ile ilgili ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
11)Ülkemizden ihraç edeceğimiz kirazlarla ilgili Akdeniz Meyve Sineğinin farklı ülkelere yayılacağına dair var olan önyargıları kırmak adına hangi çalışmaları yapıyorsunuz? İhracatta önemli sınırlamalar getiren Akdeniz Meyve Sineği, fümigasyon sonrası kalıntı oranları, ilaç kalıntı rezidü değerleri ve ülkemize uygulanan farklı ticaret standartları ile ilgili yaptığınız çalışmalar var mı?
12)2020 yılı için pandemi sonrası kiraz ihracatımızı Avrupa Birliği, Rusya ve Uzakdoğu pazarı için öngörünüz nedir?